samxreT oseTis respublikis parlamentis dadgenileba gaeros generaluri mdivnis, ruseTis federaciis prezidentis, ruseTis federaciis federaluri krebis federaluri sabWos, ruseTis federaciis federaluri krebis saxelmwifo saTaTbiros, dsT saxelmwifoTa meTaurebisa da parlamentebis da evrokavSiris qveynebisadmi “samxreT oseTis respublikis damoukideblobis aRiarebis Sesaxeb” mimarTvis Taobaze

samxreT oseTis paralamenti adgens:

1. miRebul iqnes samxreT oseTis respublikis parlamentis mimarTva gaeros generaluri mdivnis, ruseTis federaciis prezidentis, ruseTis federaciis federaluri krebis federaluri sabWos, ruseTis federaciis federaluri krebis saxelmwifo saTaTbiros, dsT saxelmwifoTa meTaurebisa da parlamentebis da evrokavSiris qveynebisadmi “samxreT oseTis respublikis damoukideblobis aRiarebis Sesaxeb” (Tan erTvis).

2. es dadgenileba da mimarTva gaegzavnos gaeros generalur mdivans, ruseTis federaciis prezidents, ruseTis federaciis federaluri krebis federaciis sabWos Tavmjdomares, ruseTis federaciis federaluri krebis saxelmwifo saTaTbiros Tavmjdomares, dsT saxelmwifoTa meTaurebs da parlamentebs da evrokavSiris qveynebs.

3. gamoqveyndes masobrivi informaciis saSualebebSi.

4. es dadgenileba ZalaSi Sedis miRebis dRidan.

samxreT oseTis respublikis

parlamentis Tavmjdomare z. gasievi.

cxinvali, 4 marti, 2008 weli

samxreT oseTis respublikis parlamentis mimarTva gaeros generalur mdivans, ruseTis federaciis prezidents, ruseTis federaciis federaluri krebis federaciis sabWos Tavmjdomares, ruseTis federaciis federaluri krebis saxelmwifo saTaTbiros Tavmjdomares, dsT saxelmwifoTa meTaurebs da parlamentebs da evrokavSiris qveynebs

1774 wels erTiani oseTi nebayoflobiT Sevida ruseTis saxelmwifos SemadgenlobaSi, qarTuli samTavroebi ki ruseTis SemadgenlobaSi Sevidnen mxolod 1801 wels. am droidan 1917 wlamde, saqarTvelo, rogorc damoukidebeli saxelmwifo, ar arsebobda. ruseTis imperiis daSlis Semdeg Seiqmna TviTgamocxadebuli saqarTvelos respublika, romelmac pretenzia gamoacxada oseTis samxreT teritoriaze da 1918-1920 wlebSi moawyo masze SeiaraRebuli Tavdasxma da genocidi, ris Sedegadac osuri mosaxleobis 30% daiRupa, aTiaTasobiT mcxovrebi ki iZulebuli iyo CrdiloeT oseTSi eZebna TavSesafari.

1921 wels oseTis samxreT nawilSi damyarda sabWoTa xelisufleba, 1922 wels ki, xalxis nebis sawinaaRmdegod, is Seiyvanes saqarTvelos ssr SemadgenlobaSi samxreT oseTis avtonomiuri olqis statusiT, CrdiloeT oseTi ruseTis federaciis SemadgenlobaSi darCa. arsebiTad es iyo erTiani oseTis politikur-administraciuli da teritoriuli gayofa.

saqarTvelos ssr SemadgenlobaSi yofnis dros samxreT oseTSi xorcieldeboda asimilaciisa da misi saqarTvelos sanedleulo danamatad gadaqcevis politika. samxreT oseTs Tavs daatyda namdvili terori, ramac samxreT oseTis xalxis politikuri da inteleqtualuri elitis fizikuri ganadgureba gamoiwvia. osuri damwerloba qarTul grafikul safuZvelze gadaiyvanes (CrdiloeT oseTSi damwerloba Semoinaxa kirilicis safuZvelze), skolaSi SemoiRes qarTul enaze swavleba. arc erTi dadgenileba oseTis socialur-ekonomikuri ganviTarebis Sesaxeb qarTulma xelisuflebam ar Seasrula. mosaxleobis nawili iZulebiT gadaasaxles CrdiloeT kavkasiaSi. qarTuli xelisuflebis mier gatarebuli politikis maCvenebelia samxreT oseTis mosaxleobis ricxovneba. romelic Semcirda 1940 wlis 106 aTasidan 99 aTasamde 1989 wels, Tumca, am periodSi mosaxleoba izrdeboda ssrk yvela regionSi.

1989 wlis noemberSi da 1990 wlis mart-ivnisSi saqarTvelos ssr umaRlesma sabWom miiRo rigi gadawyvetilebebi, romlebiTac gauqmda saqarTveloSi 1921 wels miRebuli sakanonmdeblo aqtebi, maT Soris 1922 wlis 22 aprilis “dekreti samxreT oseTis avtonomiuri olqis Seqmnis Sesaxeb” - erTaderTi dokumenti, ris mixedviTac samxreT oseTi iyo Seyvanili saqarTvelos ssr-Si. am gadawyvetilebiT samxreT oseTi saqarTvelos samarTlebrivi sivrcis gareT aRmoCnda. saqarTvelos ssr umaRlesi sabWos gadawyvetilebebi maSin jer kidev moqmedi ssrk konstituciis aSkara darRveva iyo. saqarTvelom gadaaWarba Tavis uflebamosilebebs da faqtobrivad gavida ssrk Semadgenlobidan.

“ssr kavSiridan mokavSire respublikis gasvlasTan dakavSirebul sakiTxTa gadawyvetis wesis Sesaxeb” 1990 wlis 3 aprilis kanonis Sesabamisad, romelic jer kidev saqarTvelos ssrk-Si yofnis dros iqna miRebuli, ssrk-dan mokavSire respublikis gasvlis SemTxvevaSi avtonomiur warmonaqmnebs hqondaT ufleba, damoukideblad gadaewyvitaT ssrk SemadgenlobaSi TavianTi yofnis sakiTxi. kanonis am normis Sesabamisad 1990 wlis seqtemberSi samxreT oseTis avtonomiuri olqi gardaiqmna samxreT oseTis demokratiul respublikad ssrk SemadgenlobaSi da monawileoba miiRo 1991 wlis 17 martis referendumSi ssrk SenarCunebis sakiTxze. saqarTvelom uari Tqva referendumis Catarebaze. am momentidan saqarTvelos moTxovnas samxreT oseTis teritoriaze aRaranairi ufleba da safuZveli aRar hqonda.

1991 wlis 31 marts saqarTveloSi Catarda referendumi damoukideblobis Taobaze. samxreT oseTs am referendumSi monawileoba ar miuRia. 1991 wlis 9 aprils 31 martis referendumis Sedegebis safuZvelze saqarTvelos uzenaesma sabWom miiRo “saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis aRdgenis aqti”, romliTac saqarTvelo 1918-1921 wlebis saqarTvelos demokratiuli respublikis samarTalmemkvidred gamocxadda. rogorc ukve aRiniSna, samxreT oseTma ar cno Tavi damoukidebeli saqarTvelos nawilad. amgvarad, warmoiqmna ori saxelmwifo, romlebic iuridiulad aRar iyvnen kavSirSi erTmaneTTan - samxreT oseTis respublika da saqarTvelo, romelmac gamoacxada Tavisi damoukideblobisa da ssrk-dan gasvlis Sesaxeb.

ssr kavSiris arsebobis Sewyvetis Semdeg, romlis samarTlebriv sivrceSi arsebobda samxreT oseTi, 1991 wlis 21 dekembers samxreT oseTis respublikis umaRlesma sabWom miiRo deklaracia samxreT oseTis damoukideblobis Sesaxeb. 1992 wlis 19 ianvars samxreT oseTSi Catarda referendumi, romlis monawileTa 99,9% mxari dauWira samxreT oseTis damoukideblobas da ruseTTan, rogorc ssrk samarTalmemkvidresTan, SeerTebas. 1992 wlis 29 maiss samxreT oseTis respublikis umaRlesma sabWom miiRo “samxreT oseTis respublikis damoukideblobis aqti”.

samxreT oseTis respublikis Camoyalibeba da samarTlebrivi gaformeba moxda axlandeli qarTuli saxelmwifos saerTaSoriso aRiarebamde, 1992 wlis ivlisSi gaeroSi mis miRebamde da 1993 wels dsT-Si Sesvlamde. Sesabamisad, samxreT oseTs ar daurRvevia da ar arRvevs saqarTvelos teritoriuli mTlianobas.

1989-1992 wlebSi samxreT oseTma ganicada Ria samxedro agresia da ganmeorebiTi genocidi saqarTvelos mxridan. nadgurdebodnen da masobrivad idevnebodnen osebi saqarTveloSic.

mxolod ruseTis federaciis gadamwyveti poziciis wyalobiT SeCerda 1992 wels sisxlisRvra samxreT oseTis teritoriaze. iqidan moyolebuli ruseTis federacia da misi egidiT ganxorcielebuli samSvidobo operacia aris mSvidobisa da usafrTxoebis erTaderTi garanti samxreT oseTis xalxisaTvis.

iswrafvis ra mSvidobis, stabilurobisa da keTilmezoblobisaken, samxreT oseTi Tanmimdevrulad gamodis saqarTvelosTan urTierTobis mSvidobiani mowesrigebis momxred, miRweul SeTanxmebaTa dacvis, erTmaneTis winaaRmdeg Zalis gamoyenebis an zewolis sxva saSualebebze uaris Tqmis safuZvelze. saqarTvelos xelmZRvaneloba ki ganagrZobs aSkara provokaciul politikas samxreT oseTis winaaRmdeg, uxeSad arRvevs morigebebs da samSvidobo meqanizmebis Sesaxeb SeTanxmebas, qmnis marionetul “alternatiul struqturebs”, uars ambobs ikisros mxolod da mxolod mSvidobiani mowesrigebis valdebuleba da agrZelebs Zalismieri aqciebiT muqaras.

samxreT oseTis respublikis damoukidebeli arsebobis Cvidmetwlianma periodma daamtkica misi sicocxlisunarianoba. saWiroa mxolod misi suverenitetis legitimacia gaeros wesdebis Sesabamisad.

samxreT oseTis respublika flobs suverenuli saxelmwifosTvis aucilebel yvela niSan-Tvisebas da atributs, romelTa organizacia da moqmedeba Seesabameba warmomadgenlobiT demokratiasa da xelisuflebis danawilebis principze dafuZnebuli demokratiuli, samarTlebrivi da socialuri saxelmwifos kriteriumebs. samxreT oseTSi Camoyalibebulia demokratiuli institutebi, ganviTarebuli samoqalaqo sazogadoeba, funqcionirebs Tavisufali masobrivi informaciis saSualebebi. efeqtiani samarTlebrivi sistema.

samxreT oseTi kisrulobs valdebulebas kvlavac Seasrulos saerTaSoriso samarTlis yvela norma, uzrunvelyos yvela erovnuli umciresobis usafrTxoeba da Tanasworuflebianoba. samxreT oseTis respublika adasturebs Tavis erTgulebas mSvidobisa da stabilurobisadmi kavkasiis regionSi.

2006 wlis noemberSi samxreT oseTis respublikaSi saerTaSoriso damkvirvebelTa daswrebiT xelaxla Catarda saerTo-saxalxo kenWisyra (referendumi) kiTxviT damoukideblobisa da misi saerTaSoriso sazogadoebis mier aRiarebis Sesaxeb. samxreT oseTis xalxma kidev erTxel daadastura Tavisi simtkice gaagrZelos suverenuli, demokratiuli, samarTlebrivi _ saerTaSoriso samarTlis subieqtis _ saxelmwifos mSenebloba da ecados mis aRiarebas saerTaSoriso sazogadoebriobis mier. samxreT oseTis xalxis miswrafeba Tavisi damoukideblobisaken Seesatyviseba gaeros wesdebas da sayovelTaod aRiarebul sxva saerTaSoriso samarTlebriv aqtebs.

“kosovos precedentis” Seqmnis Semdeg gaCnda axali damajerebeli mtkiceba imisa, rom regionuli konfliqtebi mxolod saxelmwifoTa teritoriuli mTlianobis princips ar efuZneba. eris TviTgamorkvevis uflebis realizacia, Tu igi gamyarebulia mtkicebiT, rom maT aqvT unari damoukideblad moawyon TavianTi cxovreba, uzrunvelyon ganviTareba sayovelTaod aRiarebuli demokratiuli normebis Sesabamisad, konfliqturi situaciis mowesrigebis erTaderTi gza SeiZleba aRmoCndes. miT ufro, samxreT oseTTan mimarTebiT, teritoriuli mTlianobis principi ar ewinaaRmdegeba eris TviTgamorkevevis uflebas, ramdenadac samxreT oseTis teritoriaze saqarTvelos suverenitetis samarTlebrivi da faqtobrivi safuZveli ar arsebobs.

zemoTqmulidan gamomdinare:

_ efuZneba ra eris TviTgamorkvevis uflebas,

_ iTvaliswinebs ra samxreT oseTis respublikis, rogorc suverenuli saxelmwifos Camoyalibebisa da ganviTarebis sabuTianobis Seqmnis politur-samarTlebriv realiebs,

_ aRiarebs ra ruseTis gansakuTrebul rols osi xalxis cxovrebaSi.

_ iTvaliswinebs ra erT saxelmwifoSi saqarTvelosa da samxreT oseTis Tanaarsebobis SeuZleblobas,

_ iTvaliswinebs ra, rom samxreT oseTis mosaxleobis absoluturi umravlesoba ruseTis moqalaqea da Tavis beds samxreT oseTisa da ruseTis federaciis momaval daaxloebas ukavSirebs, samxreT oseTis respublikis parlamenti mimarTavs gaeros generalur mdivans, ruseTis federaciis prezidents, ruseTis federaciis federaluri krebis federaciis sabWos, ruseTis federaciis federaluri krebis saxelmwifo saTaTbiros, dsT saxelmwifoTa meTaurebs da parlamentebs da evrokavSiris qveynebs TxovniT samxreT oseTis respublikis damoukideblobis aRiarebis Sesaxeb.

cxinvali, 4 marti, 2008 weli.

( gazeTi «Южная Осетия», № 1, 8 marti 2008 w.)